Hoa hiên là một vị thuốc được sử dụng rộng rãi trong Đông y. Vị thuốc này có công dụng tốt cho chức năng gan, thận. Thường được sử dụng để chữa bệnh vàng da do bia rượu, tiểu tiện ra sỏi, chảy máu cam, làm thuốc giảm đau, chữa sốt,…Để hiểu rõ hơn về đặc điểm cũng như công dụng của Hoa hiên, các bạn hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé!
1.Một số thông tin về cây
Tên gọi và nguồn gốc
Hoa hiên còn có tên gọi khác là hoàng hoa, kim ngân thái, lộc thông, lê-lô, huyền thảo, phắc chăm (người Tày).
Tên khoa học là Hemerocallis fulva L.
Thuộc họ Hành tỏi Liliaceae.
Cây hoa hiên có thể cho ta vị thuốc sau đây:
- Rễ hoa hiên: Còn có tên gọi khác là Hoàng hoa thái căn, tên khoa học là Radix Hemerocallis. Đây là phần rễ và thân rễ phơi khô của cây hoa hiên.
- Lá hoa hiên: Tên khoa học là Folium Hemerocallis. Là phần lá cây hoa hiên khi đang còn tươi.
Mô tả cây
Đây là một loại cỏ sống lâu năm, có thân rễ rất ngắn, có rễ mẫm nhưng rất nhỏ. Lá có dạng hình sợi, chiều dài từ 30 – 50cm, rộng 2,5cm hoặc có thể hơn, trên mạch lá nổi nhiều mạch. Trục mang hoa cao bằng lá, phía trên phân thành nhiều nhánh, Có từ 6 – 12 hoa. Hoa to, có màu vàng đỏ, có mùi thơm. Tràng hoa như hình cái phễu, phía trên xẻ thành 6 phiến. Bầu có 3 ngăn, nhị 6. Quả hình 3 cạnh. Hạt màu đen, bóng. Cây ra hoa vào mùa hạ và mùa thu.
Phân bố
Giống cây này mọc hoang và được trồng nhiều nơi trên nước ta để lấy hoa nấu canh. Có nơi lại dùng hoa hoặc lá làm thuốc chữa bệnh chảy máu cam.
Cây còn được trồng làm cảnh ở một vùng có khí hậu mát mẻ quanh năm như Sa Pa (Lào Cai), Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Đà Lạt (Lâm Đồng).
Ngoài ra cây còn được phát hiện ở Châu Âu, Nhật Bản, Trung Quốc.
Bộ phận sử dụng làm thuốc
Lá và rễ
Thu hái và chế biến
Người dân thu hái lá quanh năm còn rễ đào vào mùa thu đông, rửa sạch, để tươi hoặc phơi khô làm thuốc. Thông thường hay dùng tươi.
Thành phần hóa học
Khương Chi Nghĩa (Viện dược học Nam Kinh, Trung Quốc) đã chiết được từ rễ hoa hiên của Trấn Giang 3 chất có tinh thể gọi là chất A, B, C có độ chảy là 165 – 167̊C, qua thí nghiệm dược lý thì có tác dụng làm ức chế đối với huyết hấp trùng nhưng có độc.
Các bộ phận khác chưa thấy có tài liệu nghiên cứu.
Tác dụng dược lý
Ngô Thế Phương (Bộ môn sinh lý) và Dương Hữu Lợi (Bộ môn dược lý) thuộc trường Đại học Y khoa Hà Nội, vào năm 1964 đã tiến hành nghiên cứu cơ chế tác dụng của hoa hiên trên súc vật. Nghiên cứu này đã cho thấy:
- Khi sử dụng nước sắc hoa hiên trong thời gian Quick đã giảm rõ rệt, tức là tăng tỷ lệ protrombin toàn phần.
- Nước sắc hoa hiên có khả năng chống lại tác dụng của dicumarin.
- Làm tăng trương trực của thành ruột cô lập và phần tử cung.
- Tiểu cầu tăng, Hồng cầu tăng nhưng số lượng bạch cầu và công thức bạch cầu vẫn giữ nguyên.
- Tác dụng ở ngoại vi rõ rệt hơn so với tác dụng ở trung ương.
2.Công dụng và liều dùng
Hoa hiên mới thấy được dùng trong phạm vi nhân dân.
Theo Đông y, hoa hiên có vị ngọt, tính mát, có tác dụng chữa vàng da do rượu, tiểu tiện ra sỏi, thủy nhũng, tiểu tiện khó khăn, thân thể bị vàng, vú sưng đau, lỵ, chảy máu cam, sưng đau các khớp xương, nôn ra máu.
Ngoài ra còn có tác dụng thanh nhiệt cơ thể, tiêu đờm, thông sữa, an thai, lợi tiểu, giúp mắt sáng.
Gần đây, tại Trung Quốc có nơi sử dụng rễ hoa hiên để điều trị bệnh huyết áp và có kết quả rõ rệt. Nhưng khi sử dụng với liều lượng cao có thể gây mờ mắt.
Liều dùng từ 6 – 12g mỗi ngày, dưới dạng thuốc sắc, hoặc ép tươi lấy nước uống. Khi sử dụng ngoài, lấy củ tươi giã nát đắp lên vết sưng đau.
3.Một số bài thuốc từ Hoa hiên
Bài thuốc chữa vàng da do dùng nhiều rượu:
Lá hoa hiên 15g, cà gai leo 30g. Đun lấy nước uống hằng ngày. Sử dụng liên tục trong vòng 1 tháng sẽ có hiệu quả
Bài thuốc trị chảy máu cam, bí tiểu, sưng vú:
Lá hoa hiên 15g. Nấu cùng 300 ml nước đến khi còn 200 ml thì dùng.
Bài thuốc điều trị sán máu:
Rễ hoa hiên 30g – 40g. Sắc lấy nước uống hàng ngày.
Bài thuốc chữa kinh nguyệt không thông:
Hoa hiên 15g, rễ củ gai 20g, ích mẫu thảo, ngải cứu mỗi vị 12g. Sắc uống ngày 1 thang, chia làm 2 lần uống trong ngày. Sử dụng liên tục 7 ngày.
Bài thuốc chữa bốc hỏa ở phụ nữ mãn kinh:
Hoa hiên 10g, lá dâu 20g. Nấu canh ăn hằng ngày.
Bài thuốc chữa đái buốt đái rắt:
Rễ hoa hiên 15g, râu ngô, mã đề mỗi thứu 12g. Sắc lấy nước uống ngày 1 thang, chia làm 2 lần uống trong ngày. Uống liến tục từ 5 – 10 ngày.
Bài thuốc chữa mất ngủ:
Hoa hiên 12g, lá vông nem 10g, lá dâu tằm 20g. Nấu canh ăn hằng ngày.
Hoặc có cách khác là mang hoa hiên phơi trong bóng râm, sau đó sao qua lửa, hãm lấy nước uống hàng ngày.
Bài thuốc chữa tắc tia sữa:
Hoa hiên 12g, bồ công anh 40g. Sắc lấy nước uống ngày 1 thang, chia làm 3 lần uống trong ngày. Dùng liên tục 7 thang.
Bài thuốc giúp giải nhiệt, cầm máu, lợi tiểu:
Hoa hiên hầm với thịt gà, liều lượng vừa phải.
Ngoài ra, với phụ nữ có thai nếu ăn canh này hằng ngày kết hợp với uống nước sắc cây gai 30g có thể chữa động thai.
Bài thuốc giúp cầm máu:
Sử dụng lá hoặc hoa hiên, rửa sạch, giã nát, cho thêm nước rồi gạn uống, bã đắp vào lỗ mũi.
Bài thuốc chữa chảy máu cam do nhiệt:
Rễ hoa thiên 15g, để tươi, rửa sạch, giã nát, cho thêm nước, chắt lấy 1 bát nước đặc, hòa cùng 1 thìa mật ong để uống.
Bài thuốc chữa mụn nhọt:
Rễ hoa thiên giã nát đắp vào nốt mụn.
4. Địa chỉ bán hoa hiên đạt chất lượng
Hiện nay trên thị trường xuất hiện rất nhiều vị thuốc đông y không có nguồn gốc xuất xứ, chất lượng sản phẩm không được đảm bảo làm ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả điều trị cũng như sức khỏe của người bệnh. Chính vì thế, lựa chọn một địa điểm uy tín để mua thuốc là một việc làm rất quan trọng.
Hoa hiên được bày bán khá rộng rãi tại cửa hàng thuốc đông y hoặc phòng khám tư nhân. Tuy nhiên người bệnh nên lựa chọn một địa điểm uy tín để mua được vị thuốc có chất lượng tốt nhất như ở Công ty Cổ phần Thương mại Xuất khẩu Starfoods Việt Nam.
Vị thuốc hoa hiên của Công ty Cổ phần Thương mại Xuất khẩu Starfoods Việt Nam được thu hái từ tự nhiên, không tiếp xúc với hóa chất hay chất bảo quản. Do đó rất an toàn đối với người bệnh. Công ty luôn đảm bảo chất lượng sản phẩm tốt nhất và cam kết đổi hàng nếu phát hiện lỗi từ phía nhà sản xuất và hỗ trợ, thậm chí hoàn toàn miễn phí chuyển phát cho khách hàng.