Khương hoạt là một cây thuốc quý được khai thác nhiều ở Trung hoa, vị thuốc này có khả năng chữa được nhiều bệnh khác nhau như trị chứng ngoại cảm phong hàn, giải biểu, giảm đau hoặc khu phong thắng thấp. Bên cạnh đó còn có thể chữa chứng đau đầu, chứng phong hàn thấp tí. Để hiểu rõ hơn về đặc điểm cũng như công dụng của loại cây này, các bạn hãy cùng theo dõi bài viết sau nhé!
1.Sơ lược về Khương hoạt
Tên gọi và nguồn gốc
Khương hoạt hay còn có tên gọi khác là Khương Thanh, Hồ Vương Sứ Giả (Theo Trung Quốc Dược Học Đại Tự Điển); Xuyên Khương Hoạt, Tây Khương Hoạt ( Theo Đông Dược Học Thiết Yếu). Tên khoa học của nó là Zhizoma Notopterygii
Giống cây này thuộc họ hoa Tán Apiaceae (Umbelliferae). Theo nhiều tài liệu nghiên cứu cho biết, Khương hoạt và Độc hoạt cùng là một loài. Vì được sản xuất Ở Tây Khương cho nên nó có tên là Khương Hoạt. Phần rễ cái là Độc hoạt con phần rễ con được gọi là Khương hoạt. Vì vị thuốc này còn phải nhập khẩu ở Trung Quốc, do đó cần chú ý đến nguồn gốc xuất xứ.
Mô tả cây
Đây là một loài cây sống lâu năm, toàn thân cây tỏa ra một mùi hương đặc biệt. Thân rễ to thô, có chia thành nhiều đốt. Thân cây cao chừng 0,5 – 1m, không chia thành nhiều nhánh, phần thân phía dưới có màu hơi tím. Lá thường mọc so le, kép lông chim, phiến lá có mép răng cưa, chia thùy. Mặt trên của lá có màu tím nhạt, mặt dưới lại có màu xanh nhạt. Phần dưới cuống lá phát triển thành bẹ ôm lấy thân cây. Hoa tụ lại thành hình tán kép, rất nhỏ, có màu trắng. Quả màu nâu đen, có hình thoi dẹp, ở lưng và hai mép phát triển thành dìa.
Phân bố, thu hái và chế biến
Giống cây này được phát hiện và khai thác chủ yếu ở Trung hoa. Trong y học Trung hoa từ xa xưa, vị thuốc này đã được lưu truyền và sử dụng nhiều ở các tỉnh Tứ Xuyên, Thanh Hỉa, Cam Túc của đất nước này. Ở Việt Nam, giống cây này đã được di thực nhưng chưa được trồng phổ biến rộng rãi. Do đó vẫn phải nhập nhiều từ Trung Quốc.
Vào mùa thu, thu hoạch phần rễ về, cắt bỏ rễ tơ, rửa sạch đất cát rồi mang phơi hoặc sấy khô để sử dụng. Để bào chế được vị thuốc này cần rửa sạch, loại bỏ tạp chất sau đó ủ mềm. thái thành những lát dày, phơi khô hoặc sấy.
Bộ phận sử dụng làm thuốc
Phần rễ và thân rễ. Phần rễ có đầu mấu cứng, to và khô, phần thịt màu nâu đậm, xốp nhẹ.
Thành phần hóa học
Trong Khương hoạt có tinh dầu, các hoạt chất khác chưa thấy có tài liệu nghiên cứu.
Tác dụng dược lí
Có tác dụng kháng khuẩn: Theo Trung Dược Ứng Dụng Lâm Sàng, với nồng độ rượu 1/50.000 chiết xuất từ Khương hoạt có tác dụng ức chế sự sinh trưởng của vi khuẩn lao.
2.Công dụng và liều dùng
Theo các tài liệu cổ ghi chép, cây thuốc này có vị ngọt, đắng, bình, không độc. Khương hoạt đi thẳng lên đỉnh đầu, chạy ngang cánh tay trừ phong, chữa tê. Ngoài ra còn thể chữa chứng thủy thấp phong, chứng du phong nhức đầu, đau nhức các khớp xương. Ngày nay cây thuốc này được sử dụng nhiều trong những bài thuốc nhức đầu, thân lạnh, cảm mạo phong hàn, sốt không ra mồ hôi, gân xương đau nhức.
Ngày dùng từ 4 -8g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc rượu. Đối với những người đau đầu, đau cơ thể do huyết hư thì không sử dụng vị thuốc này.
3.Các bài thuốc sử dụng Khương hoạt
Bài thuốc trị phong đau nhức các khớp:
Khương hoạt, Tùng tiết, Độc hoạt, liều lượng bằng nhau, ngâm cùng với rượu, trước khi ngâm thì nấu sơ qua rồi ngâm luôn trong rượu. Lúc đói uống 1 chén hoặc có thể uống nhiều hơn, uống hằng ngày.
Bài thuốc trị trúng phong cấm khẩu, cổ đau không ăn uống được:
Khương hoạt 120g, Bồn tử 80g. Sắc cùng với nước đến khi còn 1 chén, thêm chút phèn chua rồi đổ trực tiếp vào họng.
Bài thuốc trị sản hậu bị trúng phong, chân tay co quắp, khó nói:
Khương hoạt 120g tán thành bột. Mỗi lần sử dụng 20g kết hợp cùng 1 chén nước, 1 chén rượu sắc đến khi còn 1 chén thì uống.
Bài thuốc trị sản hậu đau bụng do trúng phong:
Khương hoạt 80g, cho thêm rượu và nước rồi mang đi sắc.
Bài thuốc trị sản hậu mà tử cung lòi ra:
Khương hoạt 80g, cho thêm rượu và nước rồi mang đi sắc.
Bài thuốc trị có thai bị phù thũng:
Khương hoạt, La bặc tử, trộn hia nguyên liệu trên vào với nhau cho đều rồi sao lên, khi chín bỏ La bặc tử đi, chỉ lấy Khương hoạt. Sau đó tán thành bột để uống. Mối lần uống 8g kết hợp cùng rượu hâm nóng. Ngày thứ nhất uống 1 lần, ngày thứ hai uống 2 lần, ngày thứ ba uống 3 lần.
Bài thuốc trị thương hàn thái dương đầu đau:
Khương hoạt, Hồng đậu, Phòng phong, liều lượng bằng nhau, tán cho nhuyễn rồi thổi trực tiếp vào mũi.
Bài thuốc trị câm, chân tay co quắp, nói ngọng:
Khương hoạt tán cho thật nhỏ, mỗi lần uống từ 8 – 12g cùng rượu.
4.Mua Khương hoạt đạt chất lượng ở đâu?
Trên thị trường hiện nay xuất hiện nhiều thuốc đông dược kém chất lượng, có nguồn gốc xuất xứ không rõ ràng, làm ảnh hưởng tới kết quả điều trị cũng như sức khỏe của người bệnh. Vì thế lựa chọn địa điểm uy tín để mua thuốc là điều rất quan trọng.
Khương hoạt là một vị thuốc nam quý, hiện nay ở nhiều cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên để đảm bảo chất lượng an toàn tuyệt đối, người bệnh nên lựa chọn cơ sở uy tín, đạt chất lượng như ở Công ty Cổ phần Thương mại Xuất khẩu Starfoods Việt Nam.
Với mục tiêu mang đến cho người bệnh những dược liệu đạt chất lượng tốt, Công ty Cổ phần Thương mại Xuất khẩu Starfoods Việt Nam luôn đảm bảo chất lượng sản phẩm. Vì thế bạn có thể yên tâm sử dụng mà không phải lo lắng bất cứ điều gì.