Hé lộ công dụng đáng quý của cây nhàu

Nhàu là loại cây nghe khá lạ tai nhưng lại ẩn chứa trong mình vô vàn tác dụng kì diệu, từ hỗ trợ hệ tiêu hóa đến chữa đau lưng, mụn nhọt, lỵ, huyết áp,.. Chỉ cần khéo éo sử dụng loại thuốc này, bạn hoàn toàn có thể nâng cao sức khỏe của mình và người thân trong gia đình.

Cây nhàu là gì ?

Tên khoa học/Tên khác

Cây nhàu còn được biết đến với tên khoa học là Morinda citrifolia L. Loài cây này thuộc họ cà phê Rubiaceae. Tại nhiều địa phương, cây nhàu còn có các tên khác như cây ngao, nhầu núi, giầu.

Mô tả cây

Độ dài của cây ước chừng 6 đến 8m, thường mọc ở nơi ẩm thấp. Vì vậy, nếu bạn đi dọc bờ sông bờ suối thì sẽ bắt gặp loài cây này khá nhiều.

Loài cây này có phần thân nhẵn, cành to, lá hình bầu dục, chiều dài ước chừng 12 đến 15 cm, mọc đối xứng với nhau. Loại cây này thường kết trái vào tháng 7, tháng 8. Trái cây hình dáng tựa như quả trứng nhưng phần vỏ xù xì, dài từ 5 – 6 cm. Khi chín thì sắc xanh ban đầu của quả sẽ chuyển sang màu trắng hoặc hồng. Khi đưa lên mũi ngửi bạn sẽ cảm nhận được mùi nồng và cay. Quả nhàu gồm 3 phần: vỏ ngoài, phần thịt ăn được và nhân cứng làm nhiệm vụ duy trì nòi giống.

Mọc chủ yếu ở đâu?

Bạn tuyệt nhiên không thể tìm thấy giống cây này ở miền Bắc. Hiện nay, cây nhàu chủ yếu phát triển tại các tỉnh Nam Bộ và 1 vài tỉnh Trung Bộ như Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế. Tuy nhiên, loài cây này hoàn toàn có thể sinh sống trên đất Bắc nếu được nhân giống.

Thành phần hóa học

Vỏ rễ nhàu rất giàu glucozit anthraquinon. Hợp chất này có tinh thể hình kim màu càng, tan trong nước sôi nhưng lại ít tan trong nước lạnh, không tan trong ete. Đặc biệt, khi bỏ vào môi trường kiềm thì chất này tan ngay tạo thành dung dịch màu vàng cam.

Trong khi đó, trái nhàu lại chứa rất nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe như: beta-carotence, canxi, axit linoleic, magiê, kali, protein, vitamin B, vitamin C, prexonine,..  Đặc biệt lượng prosertonin có trong nhàu cao gấp  40 lần lượng chất có trong trái dứa (Prosertonin kết hợp với enzyme nội bào để sản sinh ra xeronin – hợp chất có khả năng giúp tế bào tự sửa chữa và tái tạo).

Thu hái chế biến

Lá, quả, vỏ và rễ nhàu có tác dụng rất tốt trong việc nâng cao sức khỏe và điều trị bệnh nên thường được dùng làm thuốc. Rễ sẽ được đào lên, rửa sạch, phơi hoặc ấy khô rồi tích trữ để dùng dần. Các bộ phận còn lại đều được dùng tươi.

Công dụng của cây nhàu

Theo nghiên cứu từ các chuyên gia, rễ cây nhàu là bộ phận được dùng để chữa bệnh nhiều nhất. Có thể kể đến một số tác dụng nổi bật, đã được kiểm chứng qua thực nghiệm như: lợi tiểu, hạ huyết áp, nhuận tràng, làm dịu dây thần kinh giao cảm. Đặc biệt, thời xa xưa, người dân thường lấy rễ nhàu để nhuộm màu cho quần áo.

Bên cạnh rễ, lá và quả nhàu cũng có nhiều tác dụng đáng quý. Lá có thể chữa mụn nhọt, quả thì nhuận tràng, chữa lỵ ho, cảm hen,.. Nhìn chung đây là cây thuốc cực tốt cho sức khỏe.

Cách dùng cây nhàu

Theo tài liệu y học, cách dùng nhàu trong các bài thuốc dân gian như sau:

+ Bài thuốc điều trị bệnh cao huyết áp

Bạn có thể dùng trực tiếp rễ nhàu phơi khô hoặc cao đã qua chế biến. Với phương pháp trực tiếp, bạn chỉ cần sắc rễ nhàu lên uống thay nước chè, đều đặn mỗi ngày. Với cao, mỗi ngày bạn lấy 30 – 40g pha cùng nước để dùng. Nhìn chung, khoảng 15 ngày sau khi dùng thuốc bạn sẽ thấy huyết áp dần đi vào ổn định. Tuy nhiên, bạn không nên dừng uống thuốc ngay mà cần phải sử dụng liên tục trong 2 – 3 tháng nhưng với liều lượng giảm xuống.

+ Bài thuốc tốt cho hệ tiêu hóa

Như đã phân tích ở trên, trái nhàu có một lớp thịt có thể ăn được. Bạn chỉ cần ăn phần cùi đó với muối thì sẽ dễ tiêu và nhuận tràng hơn.

+ Bài thuốc chữa lỵ

Bạn cần mang trái nhàu đi nướng chín, ăn phần thịt, tình hình bệnh sẽ tiến triển khả quan hơn.

+ Bài thuốc chữa mụn nhọt

Bạn chỉ cần hái lá , đem đi rửa sạch, giã nát và đắp lên da.

+ Bài thuốc chữa đau đầu chóng mặt

Với lá nhàu, bạn đem đi sắc uống từ 8 – 10g với 500ml nước, chia làm 2 lần uống, chứng đau đầu sẽ thuyên giảm.

+ Bài thuốc chữa nhức mỏi, đau lưng

Bạn đem phần rễ đi thái nhỏ, sao vàng, ngâm rượu, uống khi có vấn đề về sức khỏe. Bên cạnh rễ, quả nhàu non đem đi sao vàng cũng đem lại tác dụng tương tự.

+ Nhuộm đỏ cho quần áo

Đây là phương pháp nhuộm quần áo hay được dùng trong thời xưa, khi các loại thuốc nhuộm công nghiệp chưa được phân phối dày đặc như bây giờ. Người ta đem rễ nhàu đi giã nát cho nước và quần áo vào ngâm chung. Cách làm tuy đơn giản nhưng lại tạo nên lớp màu tự nhiên và an toàn cho người sử dụng quần áo,.

Trên đây là những bài thuốc quý mà ông cha ta đã truyền lại, tuy đem lại hiệu quả chậm nhưng tuyệt đối an toàn cho sức khỏe, hiếm khi xảy ra tác dụng phụ.